Coöperatie Friesland Campina – Meeuwis Millenaar, Districtsbestuurder; ZLTO Altena Biesbosch – Ariaan Straver, Voorzitter; De Lange Hoeve – Herman van de Heuvel, Eigenaar; samen met een studieclub van jonge professionele agrariërs.

In Altena willen we gezond eten en gezond agrarisch ondernemen. Een gezond bodemleven is het uitgangspunt en het kapitaal van de toekomst. Altena wordt het eerste eiland dat met een minimum aan gewasbeschermingsmiddelen voedsel gaat produceren. Op dit idee borduurt het initiatief voort.

Plan A
Zuinig zijn op bedrijven die op een duurzame manier hun bedrijf willen doorontwikkelen, essentieel voor de vitaliteit van het platteland. Verduurzaming van de landbouw is een traject dat volop in ontwikkeling is. Verduurzaming van de bodem is een essentieel onderdeel hiervan. De bodem is de basis van elk grondgebonden bedrijf. Het verbeteren van bodembeheer heeft als doel het verbeteren van het bodemleven en het verhogen van de organische stof percentage in de bodem, hierdoor:
– het vastleggen van organisch materiaal in de bodem = vastleggen CO2 in de bodem;
– het verbeteren van de bodemtoestand heeft direct effect op waterhuishouding in de bodem.
Bufferen van water in tijden van overvloedige regenval en in tijden van droogte;
– het verbeteren van de bodemtoestand geeft weerbaardere planten. Weerbare planten zijn
minder gevoelig voor ziekte en plagen en geven een hogere productie en betere kwaliteit.
Hierdoor is reductie mogelijk in gewasbeschermingsmiddelen.

Met deze drie thema’s bieden boeren oplossingen voor maatschappelijke thema’s. Het
bovengenoemde loopt in dit gebied via een project samen met ZLTO den Bosch / HAS Den Bosch.
Intensievere samenwerking tussen melkveehouderij en akkerbouw past ook in dit project
(circulaire landbouw):
– veehouder rouleert met zijn gras en voedergewassen mee in een akkerbouwrotatie, bredere
rotatie. Betere productie voor voederwinning;
– mest van de veehouder kan efficiënter ingezet worden;
– akkerbouwer kan door inpassing van gras en anderen voedergewassen een betere vruchtrotatie toepassen.

Ondersteuning in de vorm van:
– er is behoefte hier langdurig mee aan de gang te kunnen;
– kennis over bodem (fysisch en biologie);
– begeleiding door specialisten;
– aanleggen demonstratievelden;
– bij samenwerking veehouder/akkerbouwer knelt regelgeving vaak. Hier zouden we graag experimenteerruimte willen:
– ruimte bewerking/toepassing mest;
– mestnormen;
– derogatie;
– financiële bijdrage voor kennis, ondersteuning en aanleggen demovelden € 7.500 euro per jaar.

Plan B
Bij AJK Altena – Biesbosch, dit zijn jonge boeren uit Altena, bestaat de behoefte aan gezamenlijke afspoelplaatsen voor landbouwspuiten om te voorkomen dat restanten van gewasbeschermingsmiddelen in het oppervlaktewater komen. Het doel van dit plan is het verkrijgen van schoner oppervlaktewater.
Ondersteuning in de vorm van:
– financiële bijdrage; kosten per plaats € 25.000,–;
– aangepaste regelgeving: AJK denkt aan 4 tot 8 plaatsen. Maximale afstand van een akkerbouwer 3 a 4 km.

Plan C
De melkveehouders in de praktijk kennis laten maken met de KPI’s voor Klimaat, Kringlopen en Natuur, in samenwerking met Coöperatie Friesland Campina. Niet aangesloten partijen kunnen aansluiten tegen een vergoeding. De groepjes bestaan uit circa 10-12 personen, en worden samengesteld op basis van de behoefte. Sommige deelnemers zijn nog bezig met de ‘waarom’- vraag van het thema, anderen zijn al een heel eind op weg. De melkveehouders willen graag een studieclub vormen met als thema kringlooplandbouw, hiervoor is een budget nodig om op te starten.
Ondersteuning in de vorm van:
– financiële bijdrage; startsubsidie van € 5000,– per jaar 4 jaar lang (Stichting Kennispoort
Altena is adviesorgaan subsidieverstrekker).

Plan D
Energieneutrale agrarische sector in het Land van Heusden en Altena. Als agrarische sector willen we een eerlijke prijs voor ons product maar daarnaast ook duurzaam produceren. Het is dan ook een uitdaging om in deze tijd naar een energieneutraal bedrijf toe te werken. Dit willen we doen d.m.v.:
– warmtepompen;
– zonnepanelen;
– warmte terugwinning door koelinstallaties en eventueel hergebruik van warmte;
– houtkachels voor biomassa uit regio;
– agrarische producten meer in supermarkten;
– akkerbouw telen van eiwitrijke gewassen voor veehouderij;
– akkerbouw: koelcellen benutten voor warmte terugwinning;
– mestverwerking inzetten als alternatief voor kunstmest gebruik;
– grondruil tussen fruittelers, akkerbouwers en veehouders.
Ondersteuning in de vorm van:
– met hulp van specialisten via overheid of andere kanalen alle punten binnen dit plan breed en met kennis en vakkundigheid uitrollen zodat ons gebied als voorbeeld functie dient voor Nederland.

Het doel van dit initiatief is om melkveehouders in de praktijk te laten kennismaken met de KPI’s voor Klimaat, Kringlopen en Natuur. Belangrijke nevendoelen zijn het creëren van ambassadeurs voor thema’s en het inventariseren van de belangrijkste (effectiviteit en inpasbaarheid) maatregelen om integraal te sturen op de indicatoren.

Daarbij zijn de volgende aspecten van belang:

1. Het kennismaken met indicatoren. Melkveehouders informeren over de meerwaarde en werkwijze van indicatoren:
– kennis en inzicht in de integrale set KPI’s per bedrijf;
– inzicht in de relatie met klimaat, natuur en biodiversiteit;
– kennis over berekeningswijze (bepalende factoren);
– kennis over hoe het melkveebedrijf invloed heeft op de indicatoren;
– aansluiting bij bestaande database/tools.

2. Het verkrijgen van inzicht in handelingsperspectief om beter op de KPI’s te scoren (overzicht maatregelen). Om de toepasbaarheid (en daarmee draagvlak) te versterken moet de aanpak voldoende handelingsperspectieven bieden. Het handelingsperspectief hangt samen met het gebied (type bodem en landschap).

3. Het inventariseren van additionele (regionale) maatregelen die positieve invloed hebben
op KPI’s.

4. Het krijgen van een goed overzicht van de mogelijke maatregelen (gebiedsgericht) en
relatie met KPI’s.

5. Het kunnen inschatten van benodigdheden van/voorwaarden voor de uitvoering van
maatregelen en kosten daarvan.

6. Het verkrijgen van inzicht in databeschikbaarheid om KPI’s te berekenen (d.m.v. het
invullen van het dashboard dat ook gevuld wordt met kengetallen uit de kringloopwijzer).

7. Het vergroten van bekendheid en draagvlak door concrete aansprekende voorbeelden te communiceren naar een breder publiek én melkveehouders. De mogelijkheden om de deelnemende melkveehouders zoveel mogelijk het integrale verhaal uit te laten dragen wordt zoveel mogelijk benut.

Lees het vorige artikel over dit initiatief:

Altena werpt zich op als experimentzone voor Nederland en daarbuiten