Leergang Kringlooplandbouw Altena

Leergang Kringlooplandbouw Altena

Leergang Kringlooplandbouw is op woensdag 18 september van start gegaan op de Bloemplaathoeve van de familie Christian Winden.

Na het gezamenlijk bekijken van de film Winst met kringlooplandbouw, link naar trailer http://kringlooplandbouw.nl/film/ en lees meer over de totstandkoming van Kringlooplandbouw op http://kringlooplandbouw.nl/,  hebben 15 melkveehouders in het Land van Heusden en Altena zich enthousiast bij de leergang aangemeld. De leergang werkt toe naar het bedrijven van kringlooplandbouw om zo bij te dragen aan een (meer) duurzame landbouw en samenleving.

Leergang Kringlooplandbouw Altena is mede mogelijk gemaakt door subsidie Vitale Bodem van Provincie Noord-Brabant.

 

Werkwijze

De leergang is opgebouwd uit3 fasen. De start- en slotbijeenkomst van elke fase vindt bij een voorloper-kringloopbedrijf in de regio plaats. Het is de bedoeling dat de deelnemers ook na afloop van de leergang elkaar blijven ontmoeten en versterken. Er zijn certificaten te verkrijgen (aspirant, brons, zilver of goud) op basis van het Natuurlijk Kringloop Systeem van de VVBBM of een vergelijkbaar systeem.

 

Fase 1 staat in het teken van kennis vergaren, zowel in de praktijk als ook in theorie.

Per bijeenkomst wordt het bedrijf van één van de deelnemers volgens het kringloopmodel in beeld gebracht en bezocht met als doel om van elkaar te leren.

Daarnaast worden 3 bijeenkomsten georganiseerd rondom een bepaald thema, zoals bodem, bemesting, voeding, maatschappij, kringloop, economie. Een externe deskundige begeleidt deze bijeenkomsten.

 

In fase 2 wordt per deelnemend bedrijf een kringloop van 3 opeenvolgende jaren plus een kringloop over deze 3 jaren als totaal gemaakt. Zo gaan de deelnemers dieper in op de werkwijze van kringlooplandbouw.

Ook in deze fase zijn er weer een aantal bijeenkomsten op elk bedrijf om veranderingen en gevolgen van kringlooplandbouw zelf te ervaren en invulling aan te geven. Een externe deskundige biedt daarbij ondersteuning.

Boeren vanuit het principe van de kringlooplandbouw

Boeren vanuit het principe van de kringlooplandbouw

Tekst: Marina Zwaan

 

Het boeren zit Jan en Cornella Treur uit Almkerk in het bloed. Als melkveehouders worden vader en dochter met de nodige uitdagingen geconfronteerd, maar die lossen ze waar mogelijk liefst vanuit hun eigen kracht op. En al veertig jaar lang mét oog voor duurzaamheid vanuit het principe van de kringlooplandbouw. Veranderingsbereid en innovatief. Samen met acht andere boeren uit Altena leveren ze zogenaamde VLOG-melk aan fabriek De Graafstroom van coöperatie DeltaMilk. 

 

Het werk op een administratiekantoor belet Cornella niet om ’s morgens in alle vroegte koeien te melken. Jan, aan de keukentafel met trots: “Als kind zat het er al in. Dat zie je gewoon.” Vijf jaar geleden nam ze als jongste van de zes kinderen Treur het besluit om boer te worden en twee jaar later kwam ze in het bedrijf. Cornella: “Gewoon met de dieren zijn. Daar geniet ik iedere morgen en avond weer van. Voor mij is dat levensgeluk. En de wereld kan niet zonder boeren, dat is gewoon een feit. Onze melk is VLOG gecertificeerd. Alleen melk van koeien die geen gengemodificeerd voer krijgen, mag VLOG-melk worden genoemd.” Jan: “Ik ben principieel tegen genmodificatie, omdat ik het griezelig vind. In Nederland is VLOG-melk nog niet zo bekend, maar Duitsland is er nu erg mee bezig.” 

In de huidige markt is het melkveebedrijf van de familie Treur met zeventig koeien, twaalf kalfjes en twaalf pinken op veertig hectare grond aan de kleine kant. Een bewuste keuze, want er is nog ruimte voor meer koeien. Per jaar vloeit er gemiddeld vijf ton melk door de leidingen. Als lid van coöperatie DeltaMilk gaat alle melk naar melkfabriek De Graafstroom waar het o.a. wordt verwerkt tot diverse kazen die jaarlijks internationaal in de prijzen vallen. Cornella: “Grote voordeel is dat de coöperatie met 185 leden klein is en dat je echt zeggenschap hebt tijdens ledenvergaderingen.” Jan vult aan: “En de melk wordt op zondag niet opgehaald. Dat past bij onze levenswijze.” 

 

“Kringlooplandbouw gaat erom dat je als boer zoveel mogelijk zelfvoorzienend bent” 

DeltaMilk kent een duurzaamheidsprogrammaEen kolfje naar de hand van Jan die al veertig jaar – geïnspireerd door dierwetenschapper Jaap van Bruchem – de principes van de kringlooplandbouw omarmt. Hij haalt er een boekje bij: “Kijk, het gaat erom dat je als boer zoveel mogelijk zelfvoorzienend bent en zo min mogelijk kunstmest, krachtvoer en bestrijdingsmiddelen gebruikt. Wij zijn bewust grondgebonden en dat willen we ook blijven.” Cornella: “Dat betekent dat we geen mest hoeven af te voeren. Weidegang hebben wij hoog in het vaandel staan. Dan moeten de koeien minimaal 120 dagen naar buiten. In de winter hoopt de mest zich op. Die rijden we vanaf 15 februari weer uit over het land, zodat we met onze eigen eiwitten het land weer verrijken (zie kader 1). Qua energie zijn we bovendien zelfvoorzienend en ook de levensduur van onze koeien is met zes jaar en tien maanden bovengemiddeld.  

Stoppen met het boerenbedrijf is voor vader en dochter geen optie. Jan: “Ik ga door zolang ik gezond blijf. Ik hoop wel dat we in de toekomst en hogere prijs krijgen voor onze melk. Het zou mooi zijn als melkfabrieken in de toekomst afspraken mogen maken met de retail. Dat wordt nu verboden door de mededingingsautoriteit.” Ook Cornella is stellig: “Ik wíl dit echt en dan kun je overal een oplossing voor vinden. Het is belangrijk dat we als boeren positief blijven denken. Mijn vader is altijd in voor iets nieuws en prikkelends en gaat geen uitdaging uit de weg. Door samen te klankborden komen we altijd tot een oplossing.” 

 

Melkveehouders Jan en Cornella Treur uit Almkerk

 

De zelf ontwikkelde dubbele giertank van Jan Treur 

Al bijna 27 jaar rijdt hij over het land: de Duo Spray. Een giertank met een compartiment voor mest en een voor water. Zodat over de uitgestrooide mest meteen een laag water wordt mee gesproeid. Jan Treur ontwikkelde hem zelf, geïnspireerd door zijn eigen vader. Die kwam op het idee om tijdens zonnige dagen stikstof te strooien, ’s avonds mest uit te rijden en daar meteen water overheen te sproeien. Jan: “Dat had een enorm effect op de grasgroei. 

Maar liefst 5200 liter mest en 5800 liter water kan in één keer worden verwerkt. Onderzoek heeft aangetoond dat er 45% minder ammoniakuitstoot is bij een temperatuur van dertig graden. Sinds 1994 mag er alleen nog maar mest worden geïnjecteerd in de bodem. De Duo Spray doet echter nog steeds naar alle tevredenheid dienst op het land van de familie Treur. Zij kregen hiervoor een speciale ontheffingDe wereld was destijds nog niet klaar voor deze innovatie van Jan Treur. Zelf is hij al over deze teleurstelling heen gestapt: “Het heeft me vijf jaar grote inspanning gekost, maar ik kwam niet verder met ambtenaren en onderzoekers. Toen ben ik ermee gestopt.” Ondertussen ruziën de wetenschappers nog steeds over de vraag welke methode nu beter is voor bodem en milieu. Jan, zonder een spoortje rancune: “Een boer uit Groningen is met mijn idee verder gegaan. Hij gebruikt andere sproeiers, maar het effect is bijna hetzelfde. Geeft niet. Misschien is de tijd er binnenkort wel rijp voor.” 

 

 

Coöperatie DeltaMilk uit Bleskensgraaf 

DeltaMilk is een relatief kleine coöperatie met 185 leden die in 2003 is opgericht en sinds 2009 eigenaar is van Zuivelfabriek De Graafstroom in Bleskensgraaf. Jolanda Mijs, kwaliteitscoördinator melkleveringsketen, kan daar met passie over vertellen. “DeltaMilk bestond destijds uit 70 leden. Een bijzonder proces dat het zo’n kleine coöperatie lukte om een fabriek over te nemen. Ondanks de groei in het ledenaantal zijn de lijntjes nog steeds kort en de drempels laag.  

Weidegang is voor ons erg belangrijk en een voorwaarde om bij ons lid te mogen worden. Verder produceren leden allemaal VLOG-melk, dat verwerkt wordt in onze fabriek. Dat is een keuze van de coöperatie geweest. Naast deze twee zaken hebben we een duurzaamheidsprogramma, wat stimulerend en motiverend is. Je kunt punten behalen waarmee je een plus krijgt op je melkprijs. Ieder jaar veranderen de thema’s een beetje. 

Meer informatie: http://www.degraafstroom.com/ 

Resultaten onderzoek arbeidsmigranten gepresenteerd

Resultaten onderzoek arbeidsmigranten gepresenteerd

ALMKERK / ALTENA – De toenemende inzet van arbeidsmigranten in de komende jaren
betekent een stijgende behoefte aan woonruimte binnen de nieuwe gemeente. Dit is één van
de conclusies van het rapport dat dinsdagmiddag (18-12) door Samenwerkend Altena werd
overhandigd aan de drie wethouders van de gemeente Aalburg, Werkendam en
Woudrichem.

Arbeidsmigranten spelen een belangrijke rol in de regio en dragen significant bij aan het
behoud en de versteviging van de economische positie van de regio. Daar waar vacatures
niet met werknemers uit de regio vervuld kunnen worden, vangen de arbeidsmigranten
pieken op in bijvoorbeeld de agrofoodsector en zetten zij hun technische vaardigheden
structureel in voor de maak- en onderhoudsindustrie. De toenemende inzet van
arbeidsmigranten impliceert een stijgende behoefte aan woonruimte. Het is evident dat
arbeidsmigranten een goed onderdak verdienen, maar er is verschil van inzicht over de
locatie en het maximaal aantal mensen per object. Om een en ander nu en in de toekomst in
goede banen te leiden wordt op gemeentelijk en provinciaal niveau beleid ontwikkeld. Ook
worden huisvestingsoplossingen gezocht en getoetst: twee bedrijven starten een pilot. Om
de behoefte aan huisvesting te peilen zette Samenwerkend Altena een enquête op.

Het aantal bedrijven dat reageerde op de enquête is in aantal beperkt, maar in betekenis
groot: zij werken met 484 arbeidsmigranten en voorspellen een stijging met 72% in de
komende drie jaar. Duidelijk is geworden dat het inhuren van arbeidsmigranten inmiddels
een structureel karakter heeft. 50% van de arbeidsmigranten wordt ingezet voor vast werk en
50% voor project- of seizoensgebonden werk. De behoefte aan (extra) huisvesting van
arbeidsmigranten is evident.

Reactie gemeente
Namens de drie wethouders Izak Koedoot (Woudrichem), Machiel de Gelder (Werkendam),
reageert Wijnand van der Hoeven (Aalburg): ‘Het rapport geeft ons twee belangrijke
signalen: allereerst dat het voor de economie van belang is dat er voldoende
arbeidskrachten zijn en dat huisvesting op goede wijze geregeld wordt. Ten tweede zien we
dit als een signaal vanuit een coalitie of the willing. Mensen die voorop willen lopen.’
Hij vervolgt: ‘Van belang is dat we ook de vraag in land- en tuinbouw (fruitoogst en ander
seizoenswerk) meer inzicht krijgen. Ook is er nog geen beeld vanuit actieve
uitzendorganisaties en er is nog geen beeld vanuit de kleine bedrijven. Vanuit gemeente
zullen verdere stappen worden gezet in registratie en waar nodig handhaving.’

Samenwerkend Altena
Ondernemend Altena, Bedrijvenkring Altena, Altena Kennispoort en Werkendam Maritime
Industries zijn vier verschillende ondernemers-/kennisplatforms met gemeenschappelijke
aandachtspunten. Zij bundelen hun krachten en kennis binnen het initiatief ‘Samenwerkend
Altena’.

Op de foto v.l.n.r. Machiel de Gelder, Izak Koedoot, Fientje Bax, Cor Spek, Jan van Helden, Karin Struijk, Wijnand
van der Hoeven.

Initiatief met als thema kennis over afvalstromen & voedingstoffen en CO2

Initiatief met als thema kennis over afvalstromen & voedingstoffen en CO2

Kwetters eieren – John Kwetters, DGA – Jan van Esch, Nutritionist (in samenwerking met Oerlemans Plastics B.V.)

 

Hoe kan het afval van de één, een grondstof of halffabricaat voor de ander zijn? Hoe kunnen we afvalstromen inzichtelijk maken en met data onderbouwen? Hoe kunnen we afvalstromen reduceren?

 

Plan A
Voor het verhandelen en sorteren van 2 miljard eieren op jaarbasis, ontstaat er een afvalstroom van 0,5% eieren (10 miljoen eieren)/struif, welke nu als halffabricaat gebruikt wordt in
kalvermelkpoeder, honden- en kattenvoeding etc. Die 0,5% eieren (10 miljoen eieren) gaan we inzetten voor menselijke consumptie.
Ondersteuning in de vorm van:
– gelden voor onderzoek samen met Wageningen Universiteit;
– aangepaste regelgeving voor dit initiatief.

 

Plan B
Reststromen van papier en plastic – in samenwerking met Oerlemans Plastics B.V. Het kweken van bewustwording onder de medewerkers. Plan om daarvoor data te verzamelen. Maandelijks rapporteren en verbeterpunten aangeven naar onze medewerkers van de productie. Deze afvalstromen regionaal afzetten en inzetten.

Ondersteuning in de vorm van:
– gelden voor onderzoek in samenwerking met Wageningen Universiteit/Avans Bio Plastics
aan wie zouden we dit regionaal af kunnen zetten vergunning voor opslag, recycling papier
en plastic. Hygiëne, wet en regelgeving.

 

Plan C
Een mobiele leghennenstal van 250 hennen op Landgoed Kraaiveld. Deze mobiele legstal kan vrij bewogen worden op dit educatiecentrum, zodat de hennen steeds de resten van geoogste velden leeg eten, van mest voorzien, en hiervoor eieren terug geven.
Ondersteuning in de vorm van:
– gelden voor onderzoek en co financiering mobiele leghennenstal in samenwerking met
Wageningen Universiteit/HAS;
– vergunning voor plaatsen en exploiteren van deze mobiele stal, tot 250 hobby boeren.

 

Plan D
Energie neutraal plan om 1 miljoen Megawatt aan zonnepanelen te investeren in zowel Veen als Ede. Realisatie 2019. Initiatief om het pakstation gasvrij te maken, door zonne-energie tegelijk ook de warmtevoorziening te regelen.
Ondersteuning in de vorm van:
– gelden voor onderzoek naar de beste warmte terugwinning (gas-vrij worden);
– vergunning voor plaatsen zonnepanelen.

 

Lees het hele artikel over het initiatief hier:

Altena werpt zich op als experimentzone voor Nederland en daarbuiten

 

Internationale bakkersschool in Wijk en Aalburg

Internationale bakkersschool in Wijk en Aalburg

In op maat naar het Kennisevent ‘Van FoodPrint naar FootPrint’ schrijven we artikelen en maken we filmpjes over bedrijven, onderwijsinstellingen en maatschappelijke organisaties.

 

Internationale bakkersschool in Wijk en Aalburg

Nog even en de deur van bakkerij Gerard en Suus gaat open voor een groep internationale bakkers die afreist naar Wijk en Aalburg om de fijne kneepjes van het biologisch bakken te leren van Gerard Hardeman.

 

 

Het idee is van hem, maar de organisatie is in handen van Corianne Vos. Ze liet een mooie functie in de zorg schieten om haar hart te volgen en het verhaal over biologisch brood (internationaal) uit te dragen.

Corianne: “Mijn hart ligt hier in de zaak waar ik als jong meisje een bijbaantje had. Toen Gerard mij vroeg te helpen om zijn droom te realiseren, hoefde ik niet lang na te denken. Ik ben gek van brood en zo’n school bestaat nog nergens. De Dutch Organic Baking School gaat in september van start en we hebben onze twaalf cursisten al bijna bij elkaar.”

Het idee ontstond tijdens een seminar over de toekomst van bakken waar Gerard en Corianne zich realiseerden dat er bij bakkerij Gerard en Suus al twintig jaar zo werd gewerkt. “We gaven al workshops, maar daar waren deelnemers vooral toeschouwers. Op onze school moet iedereen tussen de theorie door met de handen in het deeg. We gaan twee- tot driedaagse cursussen geven, maar kunnen ook op maat werken.  Bang om onze kennis te delen zijn we niet. Geef iedereen hetzelfde recept en iedereen maakt een ander brood. Dat komt door de kracht van de natuur.”

www.facebook.com/DutchOrganicBakingSchool

 

Inschrijven Kennisevent  https://www.stichting-altena-kennispoort.nl/foodprint/