door Mike | aug 12, 2019 | Van Foodprint naar Footprint
De Voedsel1000 voorstellen
In vier maanden tijd hebben tien werkplaatsen samen hard gewerkt aan concrete plannen en voorstellen voor een toekomstbestendig voedselsysteem in Noord-Brabant. Benieuwd wat daaruit is gekomen? Lees het hier.
Werkplaats 1
Innovatie-Eiwittransitie | Van Brabantse grond tot mondiale mond
Brabant wordt de meest duurzame agrifoodregio van Europa, dat is de doelstelling van de werkplaats Innovatie-Eiwittransitie. Deze doelstelling willen zij bereiken door de inzet van kringlooplandbouw: een systeem zonder uitstoot waarin alles wordt hergebruikt. Voor deze nieuwe koers stelt de werkplaats voor om gezamenlijk een roadmap te maken, door en voor belanghebbende, voor de komende 10 à 20 jaar. In deze roadmap beschrijven we doelstellingen voor circulariteit, kaders waarbinnen de landbouw zich kan ontwikkelen, geschikte eiwitten, technologische en innovatie mogelijkheden. Daarnaast stelt de werkplaats het inzetten van ambassadeurs voor. “Consumenten moeten verleid en geïnspireerd worden om gezonder en met meer plantaardige eiwitten te gaan eten”, vertelt de werkplaats. Tot slot stellen ze een innovatiewinkel voor die producenten en verwerkers faciliteert bij innovaties.
Benieuwd naar het complete voorstel?
LEES HIER:
https://cdn.foleon.com/upload/8424/voedsel1000_voorstellen.e72fe087b0c0.pdf?UA-11623725-42
Werkplaats 2
Hightech en data | De broedmachine
Brabant heeft veel kennis van hightech, data en agrofood. De werkplaats Hightech en data wil al deze kennis samenbrengen en daarmee innovatie creëren voor een nieuw voedselsysteem. Die samenkomst willen ze vormgeven middels de broedmachine: een digitale plek waar kennis, vraag en aanbod, samenwerkingen en inspiratie samen komt. “We moeten transparant zijn naar elkaar toe en gaan samenwerken”, meent de werkplaats. Deze digitale plek verbindt mensen, versnelt het innovatieproces en biedt ondernemers nieuw handelingsperspectief, zoals challenges als de solarchallenge maar dan op het gebied van agrobotica. “De weg naar ons idee was eenvoudig, maar verschillende sectoren verbinden is geen eenvoudige taak”, vertelt de werkplaats. De Voedsel1000 gaf hun inspiratie en de werkplaats gaat dan ook zelf bijeenkomsten organiseren.
Benieuwd naar het complete voorstel?
LEES HIER:
https://cdn.foleon.com/upload/8424/voedsel1000_voorstellen.e72fe087b0c0.pdf?UA-11623725-42
Werkplaats 3
Voedsel Lokaal | Thuismarkt voor agrarische producten en diensten
Consumenten vinden het in steeds grotere mate belangrijk om gezond te eten. Daarnaast maken ze zich zorgen over de effecten van de intensieve productie. Producenten vinden het belangrijk om kwaliteit van het land af te halen, maar voor echte kwaliteit is tijd belangrijk. Deze tijd is er niet in een voedselsysteem dat uitsluitend kosten georiënteerd is. De werkplaats Voedsel Lokaal stelt daarom een thuismarkt voor agrarische producten en diensten uit de streek voor. “We willen een netwerkorganisatie oprichten die de transitie faciliteert naar duurzame voedselproductie voor de lokale markt en naar consumptie van lokale voedselproducten”, vertelt de werkplaats. Dit netwerk bestaat uit ondernemerscoaches die in de regio individuele ondernemers ondersteunen, en uit streekregisseurs die een organisatie ontwikkelen op streekniveau en een kader biedt voor producenten die zich willen aansluiten bij de lokale voedselketen. “We willen een kansrijke pilot starten in de Brabantse Wal. In deze pilot willen we de bouwstenen verder uitwerken tot een concept dat in alle streken van Brabant uitgerold kan worden”, vertelt de werkplaats.
Benieuwd naar het complete voorstel?
LEES HIER:
https://cdn.foleon.com/upload/8424/voedsel1000_voorstellen.e72fe087b0c0.pdf?UA-11623725-42
Werkplaats 4
Samen Sterk | De Boeren en Burgers Roadshow
Een rondreizende voedselkaravaan in Noord-Brabant; dat is wat de werkplaats Samen Sterk wil opzetten. Een roadshow die boeren en burgers verrast, vermaakt en verbaast over hun onderlinge verwantschap. “We merken dat er afstand bestaat tussen boeren en burgers,” vertelt Maartje Verhulst (deelnemer Samen Sterk). “Heel letterlijk zelfs: boeren zitten op het platteland en burgers in stad”. Door middel van een voedselkaravaan wil de werkplaats die afstand proberen te verkleinen. Ze willen een dialoog tussen boeren en burgers aanjagen, waarbij begrip en respect voor elkaar centraal staan. Volgens de werkplaats draagt dit bij aan ontmoeting, elkaar beter kennen en aan wederzijds kloppende beeldvorming. “Met een positieve en waardenvrije insteek willen wij tijdens de Voedselkaravaan gedeelde belangen in beeld brengen.” De Boeren en Burgers Roadshow brengt Brabanders samen en verkleind de afstand tussen het platteland en de stad.
Benieuwd naar het complete voorstel?
LEES HIER:
https://cdn.foleon.com/upload/8424/voedsel1000_voorstellen.e72fe087b0c0.pdf?UA-11623725-42
Werkplaats 5
Echt en Eerlijk | Echte en Eerlijke Prijs Duurzame Producten
De werkplaats Echt en Eerlijk droomt van een samenleving met actieve en bewuste consumenten. Een economisch systeem waarin Bruto Nationaal Geluk meetelt en waarin duurzaamheid het uitgangspunt is. Maar ook een samenleving die beseft dat groei niet grenzeloos is, omdat de aarde anders uitgeput raakt. Om deze droom te verwezenlijken wil de werkplaats dat de provincie Noord-Brabant zich aansluit bij het projectvoorstel ‘Echte en Eerlijke Prijs Duurzame Producten’ van Wageningen University en Research (WUR). In dit onderzoek wordt gekeken naar wat we verstaan onder een echte en een eerlijke prijs. Hoe bepalen we de echte prijs van een product? En hoe komen we tot een eerlijke verdeling van de kosten en baten binnen de voedselketens? “De weg naar eerlijk en echt is risicovol en ontzettend complex,” vertellen de deelnemers. “Daarom is het van belang dat wij deze weg samen vinden”. Door ons aan te sluiten bij het onderzoek van de WUR kunnen één of meer specifieke Brabantse producten worden ingebracht als praktijkcasus.
Benieuwd naar het complete voorstel?
LEES HIER:
https://cdn.foleon.com/upload/8424/voedsel1000_voorstellen.e72fe087b0c0.pdf?UA-11623725-42
Werkplaats 6
Educatie en Bewustwording | Brabant Voedselwijs & Voedselwaardig 2023
Hoe zorgen we ervoor dat iedereen weet wat lekker en gezond voedsel is, dat goed is voor mens, dier én omgeving? En hoe zorgen we ervoor dat consumenten hier ook naar handelen? Volgens de werkplaats Educatie en Bewustwording is gedragsverandering de sleutel naar een transformatie van het Brabants voedselsysteem. Met het plan ‘Voedselwijs en Voedselvaardig 2023’ willen ze een structurele verandering teweeg brengen en impact creëren op het lokale voedselsysteem. Hoe? Met vijf voedselcoaches, een ‘opstart- en communicatietoolbox’, inzet van ambassadeurs, een matchmaking website en monitoring. Hiermee wil de werkplaats onder andere lokale voedselcollectieven ondersteunen, activeren en verbinden. “We beginnen bij bestaande initiatieven, die willen we inventariseren en met elkaar verbinden,” vertelt Ilka van der Meijden (deelnemer Educatie en Bewustwording).
Benieuwd naar het complete voorstel?
LEES HIER:
https://cdn.foleon.com/upload/8424/voedsel1000_voorstellen.e72fe087b0c0.pdf?UA-11623725-42
Werkplaats 7
Gezondheid | Eet je gezond van Brabantse grond
Een kruiwagen vol met Brabantse grond staat voorin de zaal waar de werkplaats Gezondheid zaterdag 15 juni haar voorstel presenteert. Hoewel er genoeg gezond voedsel te vinden is in de achtertuin van Noord-Brabant, ervaart 26 % van de Brabanders zijn of haar gezondheid als matig tot slecht. Een grote groep ‘ongezonde mensen’ die volgens de werkplaats verbonden moet worden aan de gezonde lokale producten. “Die schakel – tussen gezond voedsel en de consument – ontbreekt op dit moment,” vertelt de werkplaats.
Onder het motto “Eet je gezond van Brabantse grond” willen ze deze verbinding bewerkstelligen. Brabant als de producent van gezond voedsel. De werkplaats is ervan overtuigd: “Als we dit goed doen, dan zal de provincie Noord-Brabant over een paar jaar niet alleen bekend zijn als de High Tech regio; maar ook als de High Food regio!”
Benieuwd naar het complete voorstel?
LEES HIER:
https://cdn.foleon.com/upload/8424/voedsel1000_voorstellen.e72fe087b0c0.pdf?UA-11623725-42
Werkplaats 9
Circulaire bodem | Op weg naar de circulaire economie
“Als we door de oogharen naar de toekomst van ons Brabant, ons land, onze wereld kijken dan zien we een wereld waarin de mens in harmonie met elkaar en met zijn omgeving leeft”, dat is het toekomstbeeld van de werkplaats Circulaire bodem. Dat betekent dat energieverbruik afgestemd is op de hoeveelheid beschikbare hernieuwbare energie en dat grondstoffen wel gebruikt worden maar niet verbruikt. Na hun gebruik komen ze via recycling weer terug beschikbaar voor nieuwe producten. Vandaar de slogan ‘afval is grondstof’. Volgens de werkplaats zijn vier punten belangrijk voor een succesvol circulaire voedselsysteem: true pricing, lange termijn bodemvruchtbaarheid, sociale cohesie en stabiele regelgeving. Samen met de provincie Noord-Brabant denkt de werkplaats graag mee over hoe we het voorstel verder kunnen invullen.
Benieuwd naar het complete voorstel?
LEES HIER:
https://cdn.foleon.com/upload/8424/voedsel1000_voorstellen.e72fe087b0c0.pdf?UA-11623725-42
Werkplaats 10
Brabants feestje | Circulair voedselsysteem
Een circulair voedselsysteem als het nieuwe normaal, dat is de wens van de werkplaats Brabants feestje. In dit nieuwe voedselsysteem bestaat afval niet meer, is iedereen zowel ontvanger als producent en worden de grondstoffen weer hergebruikt of in bruikbare vorm teruggegeven aan de bodem. Degene die waarde toevoegt aan de bodem wordt (financieel) beloond. Degene die de bodem vervuilt of uitput betaald. Hoe dit voorstel vorm gaat krijgen?
“Dat kan op verschillende manieren,” vertelt de werkplaats. “Bijvoorbeeld door een symposium met ambtenaren, of door mee te denken met een ambtelijke werkgroep.” De verschillende spelers in het veld kunnen hun geldstroom anders organiseren. De werkplaats Brabants feestje is ervan overtuigd: “Dit is de manier om de cirkel te sluiten.”
Benieuwd naar het complete voorstel?
LEES HIER:
https://cdn.foleon.com/upload/8424/voedsel1000_voorstellen.e72fe087b0c0.pdf?UA-11623725-42
Werkplaats 11
Voedselverspilling |Watrestje.nu
Watrestje.nu is een voedselchallenge om de consument bewuster te maken van de hoeveelheid voedsel die jaarlijks verspild wordt. “De gemiddelde consument verspilt 41 kilo goed voedsel, dat is veel te veel en dat willen we terugdringen”, vertelt de werkplaats. Met de voedselchallenge worden mensen op social media uitgedaagd om hun koelkast in te duiken en iets maken van hun restjes en dit te delen via social media. “Op die manier willen we mensen inspireren en bewust maken”, vertelt de werkplaats. En als je niet kan of wil meedoen? Dan kun je €4,10 overmaken naar de Voedselbank. De werkplaats trapte 15 juni af, doe jij ook mee?
Benieuwd naar het complete voorstel?
LEES HIER:
https://cdn.foleon.com/upload/8424/voedsel1000_voorstellen.e72fe087b0c0.pdf?UA-11623725-42
Bekijk het hele magazine hier:
http://publicaties.brabant.nl/voedsel1000/voorstellen/
door Mike | jun 12, 2019 | Van Foodprint naar Footprint
Hoe zorgen we dat iedereen weet wat lekker en gezond voedsel is, dat goed is voor mens, dier én omgeving? Er zijn nog zoveel uiteenlopende waarden en ideeën over een beter, duurzaam voedselsysteem. Laat staan over de weg om daar te komen.
Gedragsverandering
is de sleutel naar transformatie van ons voedselsysteem. Daar heb je educatie en bewustwording voor nodig. Daar was iedereen op de Voedsel1000 op 19 februari 2019 het unaniem over eens. De werkplaats Educatie en Bewustwording heeft gekeken naar huidige goedlopende Brabantse collectieven. We stelden ons de volgende vragen: Wat is hun succesformule, dat leidt naar gedragsverandering en creëren van impact? Wat kan er nog beter? Daaruit hebben we 7 werkende principes naar voedselwijs en voedselvaardig gedrag afgeleid.
Veranderaanpak
De veranderaanpak van de werkplaats Educatie en Bewustwording is gericht op activatie van gedragsverandering en het creëren van impact op het lokale voedselsysteem. We hebben gezien dat de wens van veranderen voortkomt vanuit gedeelde waarden en passie van initiatiefnemers. Dit geeft de energie, het doorzettingsvermogen en de wil om het voedselsysteem te veranderen. Onze werkplaats wil de Brabanders bewust maken van wat zijzelf kunnen doen voor een duurzamer en gezonder voedselsysteem.
We doen dat door een gelaagde, bottom-up aanpak:
1. Lokaal: We ondersteunen, activeren en verbinden Lokale Voedselcollectieven (LVCs) met behulp van voedselcoaches. We bouwen voort op wat er al is. Zie voor een greep uit bestaande acties de poster op pagina 6 van de notitie. We voegen kwaliteit toe door de LCVs breder te verbinden met vertegenwoordigers van het gehele voedselsysteem: boeren, onderwijsinstellingen, bewoners, maatschappelijke organisaties, lokale overheden, food bedrijven en aanverwante bedrijven.
Dit doen we op alle lagen met behulp van vijf voedselcoaches, een ‘opstart- en communicatie-toolbox’, de inzet van ambassadeurs, een matchmaking website en monitoring.
2. Regionaal: De voedselcoaches maken een inventarisatie van huidige, bestaande LVCs. Via een op te zetten matchmaking website schalen we op naar regionale kruisbestuivingen. Door een zoekfilter kunnen met de matchmaking website regionaal nieuwe verbindingen worden gecreëerd. De voedselcoaches ondersteunen de matchmaking door ontmoetingen te organiseren. Hierbij ondersteunen ze de LVCs met vernieuwende werkvormen en sociale innovatie. Hiermee versnellen en creëren we een steile leercurve van het vinden van oplossingen voor het huidige voedselsysteem.
3. Provinciaal: We bouwen voort op bestaande provinciale initiatieven zoals BrabantAgrofood2020, Voedsel1000, FoodUp!, We are Food, de Landbouw Innovatie Campus, het GoedBoerenNetwerk en Agrifood Capital. De voedselcoaches voegen hieraan een kwaliteitsslag toe door Provincie Noord-Brabant verder te activeren, als proeftuin en koploper, gericht op de transformatie van het totale voedselsysteem. De monitoring van de onderliggende inspanningen vanuit de LVCs is hierbij een belangrijk sturingsmiddel. De monitoringresultaten worden ook ingezet voor communicatiedoeleinden.
4. Landelijk: De voedselcoaches koppelen waar mogelijk de kansen voor transformatie van het voedselsysteem vanuit de Brabantse LVCs aan landelijke initiatieven, zoals bijvoorbeeld de Sustainable Development Goals (SDG)-routes. Ook leggen de voedselcoaches op landelijk niveau proactief verbindingen tussen Brabantse LVCs en soortgelijke, inspirerende initiatieven.
5. Internationaal: De acties die regionaal en lokaal worden ingezet en de voedselsysteem-vraagstukken die hieruit ontstaan, worden internationaal met een groot netwerk van geïnteresseerden gedeeld via de Brabantse online hub #UlabNB (Theory-U). We verwachten met name veel van de combinatie van de inbreng van de bestaande Lokale Voedselcollectieven en die van internationale vertegenwoordigers van het voedselsysteem op het internationale, online platform. Deze combinatie zal een brede spin-off opleveren van kennisdeling, nieuwe verbindingen en inzichten.
Met deze gelaagde aanpak gaan steeds meer mensen leren en beleven met hart, hoofd en handen. Dit ervaringsgericht leren samen met anderen, leidt tot nieuwe inzichten (bewustwording), een positievere houding, meer vaardigheden en daarmee tot ander gedrag ten aanzien van gezond en duurzaam voedsel.
Monitoren en bijsturen
Het scherpstellen van de doelstellingen ten aanzien van ’gedragsverandering door voedselwijsheid en voedselvaardigheid’ ziet de werkplaats Educatie en Bewustwording als een reis. Het voedselsysteem is uitermate complex, met voedselthema’s die elkaar onderling beïnvloeden. Ons voorstel is om met de lokale voedselcollectieven de doelstellingen per regio vast te stellen.
Voedselwijs en Voedselvaardig
We zijn in het beleid rondom voedsel op zoek gegaan waar Educatie en Bewustwording, Voedselonderwijs, Voedselwijs en Voedselvaardig, op verschillende bestuurlijke niveaus aan de orde is. We constateerden al dat op 19 februari 2019 Educatie en Bewustwording als belangrijkste thema naar voren kwam tijdens de Voedsel1000, onderdeel van het Uitvoeringsprogramma Brabantse Agrofood 2016-2020. Het is onduidelijk of er een opgave ligt voor educatie en bewustwording rondom de vier toekomstscenario’s voor Agrofood Brabant 2050, die in opdracht van Provincie Noord-Brabant zijn geschetst. Het is opvallend dat in de behandeling van het thema landbouw en voedselsysteem in het Overdrachtsdossier 2019 voor nieuwe Statenleden, niet wordt gesproken over educatie en bewustwording rond voedsel. Desondanks wordt de kracht van de Brabanders en Brabantse identiteit van grote waarde benoemd bij het verzilveren van kansen door het ontdekken en ontwikkelen van gedeelde waarden en belangen: Besturen in partnerschap.
‘Brabanders herkennen zich in diepgewortelde waarden die ten grondslag liggen aan moderne vormen van coöperatief handelen. ‘
Gesterkt door deze mate van (h)erkenning, pleit onze werkplaats ervoor, om Educatie en Bewustwording expliciet in te zetten als strategisch ontwikkelinstrument. Dit is broodnodig om noodzakelijke veranderingen in ons voedselsysteem te bewerkstelligen. Er is een verdergaande aanpak nodig voor een Voedselwijs en Voedselvaardig Brabant. Dat vraagt om lef en andere wegen die tot op heden zijn bewandeld. Het vraagt om het beslechten van de hiaten tussen losse, goedlopende initiatieven (silo’s) naar een samenhangende systemische aanpak gebaseerd op gedeelde waarden. Met ruimte voor eigenheid en experimenteren.
Wij zien de noodzaak voor een systemische aanpak ‘Voedselwijs en Voedselvaardig’. Wij willen aan de slag! En wat vindt u? Staat u achter ons? En nog veel belangrijker, doet u met ons mee?
Bekijk hier heel het document:
Wanneer vindt de Voedselraad plaats?
De Voedselraad vindt plaats op zaterdag 15 juni 2019 vanaf 09:00 uur, in het Congrescentrum 1931 in
‘s-Hertogenbosch. Tot 15:00 uur heeft het programma een ‘inloopkarakter’, daarna volgt het Voedselbesluit.
Meer informatie vind je op www.voedsel1000.nl .
AANMELDEN:
https://deelnemen.nu/event/register/dnpq1gv2yy4zkmrl
